ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΗΛΕΩΝ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1931-2011

ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΗΛΕΩΝ ΣΤΟ 3ο ΛΥΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1931-2011

Τον τελευταίο καιρό αισθάνομαι ευλογημένος γιατί στην δυσκολοδιάβατη στράτα της ζήσης μου, συναντώ σπουδαίους ανθρώπους, μα το κυριότερο είναι ότι μέσω των ανθρώπων αυτών, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, γνωρίζω και σπουδαία βιβλία. Ένα από αυτά είναι το βιβλίο με τίτλο: «Από το Γυμνάσιο Θηλέων στο 3^ο Λύκειο Ηρακλείου 1931-2011». Το βιβλίο έχει υπότιτλο: «Από τον Ναό του Σωτήρος-Βαλιδέ Τζαμί στην Λεωφόρο Δημοκρατίας 12», μια που το Γυμνάσιο Θηλέων στεγάζονταν πρώτα σε αυτό το ιστορικό κτήριο, τον Ναό του Σωτήρος το οποίο κατεδαφίστηκε ως δήθεν «ετοιμόρροπο» το 1970. Το βιβλίο αυτό το επιμελήθηκε η φιλόλογος και αέναη μαχήτρια της εκπαίδευσης, Γωγώ Κουγιουμουτζάκη.

 Το βιβλίο καλύπτει πλήρως την ιστορία 80 ετών εκπαίδευσης στα σχολεία αυτά, με πλήθος πληροφοριών από σχολικά αρχεία, από σχετικά άρθρα εφημερίδων της εποχής, από φωτογραφικά αρχεία και από προσωπικές εμπειρίες, κάνοντάς το ένα πραγματικό λεύκωμα της σχολικής ζωής κι ένα θαυμαστό ευρετήριο αναμνήσεων και νοσταλγίας.

Από τον θησαυρό των πληροφοριών που περιέχει το πόνημα τούτο επέλεξα τέσσερα αποσπάσματα που αφορούν τα παραπτώματα των μαθητριών και τις ποινές που επιβάλλονταν σε αυτές κατά καιρούς. Τα αποσπάσματα αυτά φανερώνουν τους ηθικούς κανόνες άλλων εποχών, μα εκτός από την ηθογραφική τους αξία, εκτός από το ευτράπελο περιεχόμενό τους, στα δικά μου μάτια τα παρακάτω αποσπάσματα αλλά και όλο το περιεχόμενο του βιβλίου αποκαλύπτουν την χαμένη αθωότητα της εποχής μας, την θυσία ορισμένων ηθικών κανόνων στο βωμό της «ελευθερίας», μιας κακώς εννοούμενης ελευθερίας που αν και φορά πολλά και βαριά πέπλα, δεν μπορεί να κρύψει το μανδύα της ασέβειας και της άγνοιας που φορά κατάσαρκα. Ιδού λοιπόν τι επέβαλε η «αυστηρότητα» των εκπαιδευτικών σε παλαιότερες εποχές:

 1948-1949

Εν Ηρακλείω τη 11^η Φεβρουαρίου, ημέρα Παρασκευή και ώρα 6^ηνμ.μ., συνελθών ο Σύλλογος των καθηγητών... κατόπιν προσκλήσεως του Γυμνασιάρχου κ. Στυλιανού Ξυδάκη, περί λήψεως αποφάσεων διά παραπτώματα ενίων μαθητριών του Γυμνασίου και ακούσας του καθηγητού... αναπτύξαντος ενώπιον του Συλλόγου ότι κατά το διαγώνισμα της προηγούμενης ημέρας εις το μάθημα των Θρησκευτικών, είδε  την μαθήτριαν της Ζ’ τάξεως... να κάμνη τον σταυρόν της, όταν εισήλθεν εις την αίθουσαν ο καθηγητής των Θρησκευτικών... διά να δώσει τα θέματα, όταν δε ούτος έστρεψεν τα νώτα του προς την ανωτέρω μαθήτριαν, αυτή εκβάλουσα την γλώσσαν της έκαμνε μορφασμούς εις βάρος του καθηγητού αυτού.

Ομοίως ο Γυμνασιάρχης κ. Ξυδάκης εισηγήθη εις τον Σύλλογον ότι η μαθήτρια της Ζ’ τάξεως... ως του ανέφερον, εθεάθη συζητούσα έξωθι του σχολείου μετά τινος νέου, παρά τας απαγορευτικάς διαταγάς του Γυμνασίου, κληθείσα δε και από του κ. Γυμνασιάρχου ωμολόγησε τούτο. (Σελίδα 49)

1954

Εν Ηρακλείω, σήμερον 6^ην Μαρτίου 1954, ημέραν Σάββατον και ώρα 5 ½  μ.μ., συνήλθεν ο Σύλλογος των καθηγητών του Γυμνασίου Θηλέων εις συνεδρίαν, κατόπιν σχετικής προσκλήσεως του κ. Υποδιευθυντού του Γυμνασίου και λαβών υπ’ όψιν ότι αι κάτωθι μαθήτριαι:... ως εξακριβώθη εκ της σχετικής ανακρίσεως και εκ της ομολογίας αυτών ενώπιον του συλλόγου των καθηγητών μετέσχον εις χορευτικήν συγκέντρωσιν (πάρτυ) και μάλιστα εις κέντρον απόμερον, παρά την θέσιν «Ανάληψις» της πόλεως του Ηρακλείου, παρά τας απαγορευτικάς διαταγάς του σχολείου,

απεφάσισεν

επιβάλλει εις αυτάς την ποινήν της 8ημέρου αποβολής, της ποινής αρχομένης από την 9^ης Μαρτίου 1954, πλην της... τιμωρημένης, λόγω ελαφρυντικών, εις αποβολήν δύο ημερών από 9^ης Μαρτίου.

Εκφράζει δε τη ευχήν όπως γίνη και σχετική σύστασις εις τους γονείς των, διά την πλησιεστέρα τούτων παρακολούθισιν (Πράξις 06-03-1954). (Σελίδα 83)

1962

... ο υποφαινόμενος (Γυμνασιάρχης) λάβων υπόψιν μου ότι αι μαθήτριαι... και... ησχολούντο κατά την ώραν της διδασκαλίας, την 26-1-62, με την διατύπωσιν και ανταλαγήν εγγράφων και ανοησιών προς διασκέδασιν, τιμωρώ αυτάς διά διήμερον αποβολής. Ομοίως τιμωρώ διά διημέρου αποβολής την μαθήτριαν της Στ΄τάξεως... δι’ απρεπή συμπεριφοράν διά παρατηρήσεις καθηγητρίας αφορώσας εις την κόμμωσιν αυτής, καθώς και την μαθήτριαν της Στ΄ τάξεως δι’ αποβολής μιας ημέρας, διότι περιεφέρετο και πάλιν απρεπώς ενδεδημένη. Ωσαύτως τιμωρώ την μαθήτριαν της Ε΄τάξεως... διά 4ημέρου αποβολής, διότι εθεάθη ευρισκομένη εις το κέντρον «Περίπτερον» την 10 μ.μ.ώραν (Πράξιν 6^η /18-05-1963). (Σελίδα 128)

1964-1965

Κατά το σχολικό έτος 1964-1965 οι ποινές είναι πολλές και σε κάποιες περιπτώσεις υπερβολικές, για τα σημερινά δεδομένα, όπως φάινεται από τις παρακάτω περιπτώσεις.

1.     Απεβλήθη επί δύο ημέρας, διότι είχε ξυρίσει τα φρύδια της.

2.     Απεβλήθη μίαν ημέραν, διότι ηνόχλη τον καθηγητήν εις το μάθημα.

3.     Απεβλήθη μίαν ημέραν, διότι προσήλθεν εις τον εκκλησιασμόν με κόμμωσιν εκ κομμωτηρίου.

4.     Απεβλήθη επί τριημέρου, διότι κληθείσα να γράψει διαγώνισμα επροσποιήθη ότι πονούσε το χέρι της. Μετά το διαγώνισμα, εξετασθείσα προφορικά, δεν ήξερε τίποτα, προφασιζόμενη ότι δεν μπορεί να πει μάθημα.

5.     Απεβλήθη επί 4ημέρου, διότι έσβησε τας απουσίας της από του απουσιολογίου και συμπεριεφέρθη αυθαδώς προς τον Γυμνασιάρχην.

6.     Απεβλήθη επί τριημέρου, διότι κατά την ώραν του μαθήματος εθεάθη εις το κέντρον «Λίντο» μετά νεαρού. (Σελίδα 133)