ΟΙ ΘΥΜΗΣΕΣ..ΤΟ ΠΙΟ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΦΟΡΤΙΟ

17/1/20

ΟΙ ΘΥΜΗΣΕΣ..ΤΟ ΠΙΟ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΦΟΡΤΙΟ

Το πιο πολύτιμο φορτίο που κουβαλά ο άνθρωπος είναι οι θύμησές του, οι εμπειρίες του, αυτά που θωρούν τα μάτια του και αυτά που αγγίζουν την ψυχή του. Πηλός είναι το μυαλό του ανθρώπου σαν γεννηθεί. Εύκολα χαράζεται εκεί ότι του κάνει εντύπωση, μα το ίδιο εύκολα σβήνεται και χάνεται στη λήθη. Όσο μεγαλώνει κανείς τόσο πιο δύσκολο είναι να αποτυπωθεί κάτι στο νου του, πρέπει να είναι πολύ έντονα ευχάριστο ή δυσάρεστο.

Υπάρχουν όμως κάποιες στιγμές, στα πρώιμα χρόνια της ζωής του ανθρώπου, που χαράζονται πολύ βαθειά στο νου του, παραμένουν εκεί άσβηστες και ξεπροβάλουν μπροστά του όταν δεν τις περιμένει, σαν φθινοπωρινές μπόρες που ξεσπούν σε καταγάλανο ουρανό. Μία από αυτές τις στιγμές είναι τα σχολικά μας χρόνια. Ξέγνοιαστη η ψυχή του παιδιού, εύπλαστο το μυαλό του, ρουφά σαν το σφουγγάρι μυρωδιές, εικόνες, ήχους και γνώσεις που θα το συνοδεύουν σε όλη του τη ζωή.

Σχολικές αίθουσες, θρανία, μαυροπίνακας, γιορτές και εκδρομές, όλα αυτά έρχονται στο νου μας σαν αναπολήσουμε την σχολική μας ζωή. Κυρίως όμως θυμόμαστε τα πρόσωπα, τους πρωταγωνιστές, συμμαθητές, συμμαθήτριες, μα περισσότερο δασκάλους και καθηγητές. Κάποιοι από αυτούς μας σημάδεψαν, μας άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο, άλλοι μας μετέδωσαν την αγάπη τους για τη γνώση, για κάποιους όμως θα διηγούμαστε ιστορίες μέχρι να ζούμε.

Στο  βιβλίο του φιλόλογου Κωστή Ι. Βασιλάκη:

 «ΜΑΘΗΤΑΙ-ΚΑΘΗΓΗΤΑΙ-Β΄ΑΡΡΕΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1961-1967: Μα-θητεία στη διδασκαλία της Ιστορίας 1961-2016», που είναι μια αριστοτεχνικά δοσμένη διήγηση της σχολικής ζωής περασμένων χρόνων, μπορεί να βρει κανείς αρκετές ιστορίες που περιγράφουν τους καθηγητές και τις καθηγήτριες μιας ευνοημένης πνευματικά εποχής, μιας εποχής δηλαδή που δίδασκαν γίγαντες των γραμμάτων και των επιστημών. Μία από αυτές τις ιστορίες σας δίδω παρακάτω:

«ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α.2.4. Το έργο Καθηγητών-Καθηγητριών

…Ατομικός-μοναδικός-ανεπανάληπτος ο μαθηματικός Γιώργης Γιαπιτζάκις. Υπήρξε μέντορας μας για τέσσερα χρόνια (Γ΄ Γυμνασίου-Γ΄ Λυκείου).

Είχε πάντα κιτρινισμένα δάκτυλα από το τσιγάρο! Την κιτρινίλα εκάλυπτε η άσπρη σκόνη της κιμωλίας. Μήπως το αντίδοτο στις παρενέργειες του καπνίσματος, η άσπρη σκόνη της κιμωλίας, του έδωσε σχεδόν 95 χρόνια ζωής; Σίγουρα ναι γιατί ο παιδαγωγικός οίστρος έβρισκε διέξοδο με την κιμωλία και τον μαυροπίνακα. Αγωνιούσε να περάσει στο τσερβέλο μας δυο-τρείς βασικές μαθηματικές έννοιες για να μην επιβαρύνει τα διαβάσματά μας στα φιλολογικά. Όταν απογοητευόταν από τις «μαθητικές» μας απαντήσεις πετούσε με δύναμη την κιμωλία στον πίνακα και μας επέπληττε:

-Ανάθεμά τα πλέον! Πότε θα ξυπνήσετε; Γενείτε Αθρώποι, μ΄ρε. Ξετελεμένοι άντρες είσαστε μπλιό!

Μας άρεσε το ξέσπασμά του, ιδιαίτερα η τελευταία ατάκα. Ίσως, τον προκαλούσαμε κι εμείς να την επαναλαμβάνει. Όσο για τη βλαστήμια, την ανακαλούμε στη μνήμη πάντα όταν διαβάζουμε Πτωχοπρόδρομο:

κι έμαθα τα γραμματικά, πλην μετά κόπου πόσου·

αφού δε τάχα γέγονα γραμματικός τεχνίτης,

επιθυμώ και το ψωμί και του ψωμιού την μάνναν,

υβρίζω τα γραμματικά, λέγω μετά δακρύων:

ανάθεμα τα γράμματα, Χριστέ, κι οπού τα θέλει.

***

Στις τακτικές, ανά δεκαετία, συναντήσεις μας τον τσιγκλούσαμε να επαναλαμβάνει την «ιστορία με τον Ποτήρη». Ποτήρη τον «βάφτισε» ο Γιώργης. Ξεχάσαμε το πραγματικό του όνομα, ο «νεοβαπτισθείς» άκουγε μόνο στο καινούργιό του όνομα.

Ήταν Σεπτέμβριος του 1965. Μόλις είχαν τελειώσει οι επαναληπτικές εξετάσεις (τα 4/5 των δύο κλασσικών τμημάτων είχαν μείνει «μεταξιταστέοι») στα Μαθηματικά. Ο Ποτήρης, κατ΄ ιδίαν, στον  Γιώργη:

-Κύριε, ανέ μπουμπάρω κι οφέτος (θ)α δέσω πέτρα και σκοινί στο λαιμό και (θ)α φουντάρω στη θάλασσα!  Ὁ Κύρης μου δεν χωρατεύγει!

Ο Γιώργης τρομοκρατημένος αλλά ατάραχος:

-Μ΄ρέ Ποτήρη, οι φελοί πλένε! Δε βουλούνε! Κοντό δε σας το ‘μαθε ο Λιουδάκης στη Φυσική;

Ο Ποτήρης, όπως όλοι μας, πέρασε. Συνέχισε. Έγινε δικηγόρος. (Σελ. 32).