Η ΞΟΜΠΛΙΑΣΤΗ ΒΟΥΡΓΙΑ, Ο ΑΡΑΓΟΣ, Ο ΓΑΜΠΑΣ

Η ΞΟΜΠΛΙΑΣΤΗ ΒΟΥΡΓΙΑ, Ο ΑΡΑΓΟΣ, Ο ΓΑΜΠΑΣ

Αρχέγονο επάγγελμα, αυτό του βοσκού και ενώ είναι δύσκολο, κοπιαστικό και όχι ιδιαίτερα προσοδοφόρο, συνεχίζει ως τις μέρες μας να αποτελεί ένα από τα πιο διαδεδομένα επαγγέλματα της υπαίθρου. Ίσως η αιτία της συνεχούς ύπαρξης του βοσκού στην Ελλάδα να κρύβεται στην επαφή του επαγγέλματος αυτού με τη φύση. Ο βοσκός, κατά τη γνώμη μου, νοιώθει ότι με το επάγγελμα αυτό εξουσιάζει με ένα τρόπο τη φύση και αισθάνεται κυρίαρχος έστω και σε ένα μικρό κομμάτι της. Μπορεί βέβαια το μυστικό της αγάπης του ανθρώπου για το επάγγελμα αυτό να κρύβεται στα κύτταρά μας, χαραγμένο με πρωτόγονα εργαλεία και σε άγνωστη γλώσσα που μόνο το υποσυνείδητό μας κατανοεί.

       Στις μέρες μας  η "βοσκική" παραμένει ένα δύσκολο επάγγελμα αν και υπάρχουν οπωσδήποτε περισσότερες ανέσεις και ευκολίες σε σχέση με παλαιότερες εποχές, στις οποίες ο βοσκός έπρεπε να αντιμετωπίσει τα στοιχεία της φύσης και τις δυσκολίες της δουλειάς με την ευφυΐα του και την εφευρετικότητά του.

        Στο υπό έκδοση βιβλίο της Μαρίας Καλεντάκη με τίτλο «ΤΟ ΕΝΝΙΑΔΕΝΤΡΙ», υπάρχει πολύ υλικό σχετικό με τη "βοσκική" μιας και η συγγραφέας κατάγεται από οικογένεια βοσκών οπότε έζησε το περήφανο αυτό επάγγελμα από κοντά. Σας παραθέτω τρία σχετικά αποσπάσματα:

 

 

Η ΞΟΜΠΛΙΑΣΤΗ ΒΟΥΡΓΙΑ

   Την παλιά εποχή η κάθε κοπελιά είχε υποχρέωση να  ’φάνει όλα τα χρειαζόμενα του σπιτιού στο αργαστήρι. Έτσι έφαινε και τσι βούργιες διότι ήταν απαραίτητες τότε στη ζωή τους. Ο κάθε βοσκός, κάθε ταχινή, έσαζε την βούργια του που απαραιτήτως είχε μέσα, ένα σταυρό από το κερί της Ανάστασης, τον Ερωτόκριτο που διάβαζε όλη μέρα να περνά η ώρα, το ψωμί, το τυρί, τις ελιές στο λιοπάνι, το φλασκί με το νερό και τον αραγό. Οι βούργιες υφαίνονταν από τις κοπελιές με μεράκι. Ήταν από τα μαλλιά κλωσμένα και βαμμένα με πιτηδιωσύνη. Μια βούργια έφαιναν ιδιαίτερη, με περισσότερα ξόμπλια, την οποία την έδιναν στον ντελικανή το βράδυ της αρραβώνιασης, αφού την είχαν γεμίσει με διάφορα καλολοΐδια εκείνης της εποχής, αμύγδαλα, κουνάλια, κιοφτέρια, κουλουράκια, ένα μπουκάλι ρακί. Έδινα βέβαια και στον πεθερό, στα αδέρφια και στους κουνιάδους του γαμπρού. Έτσι η κάθε κοπελιά έπρεπε να έχει υφάνει πολλές βούργιες.

 

 

Ο ΑΡΑΓΟΣ

   Ο αραγός ήταν ένα απαραίτητο εργαλείο του βοσκού στα Αστερούσια. Τον είχε μέσα στη βούργια του και είχε μέσα διάφορα εργαλεία που του χρησίμευαν τότε στην βοσκική. Τον αραγό τον έφτιαχναν με το προβιδάκι ενός μικρού ριφακιού. Αφού το έσφαζαν το έγδερναν προσεκτικά να μην του τρυπήσουν την προβιά, τη γύριζαν ανάποδα, της έβαζαν πολύ αλάτι για να μην βρομίσει και την ξεραίναν στον ήλιο. Αφού ξεραινόταν λοιπόν κουρεύαν τις τρίχες και έβαζαν μέσα τα παρακάτω εργαλεία: Το ψαλίδι, το μαχαιράκι, τα σουβλιά, το ακόνι, το θιαμπόλι, τα μπροκάλια, το λουρί, το σκοινί, τα πεδούλια. Κάθε ένα είχε την χρήση ντου στην καθημερινότητα. Αν του ξηλωνόταν τα στιβάνια να `χει λουρί, σουβλιά, πεδούλια, μπροκάλια να τα ράψει, Αν επάθαινε κανένα πρόβατο τίποτα, να `χει σκοινί να το δέσει. Το θιαμπόλι το έπαιζε και περνούσε η ώρα ντου στην φύση βόσκοντας τα πρόβατα.

 

Ο ΓΑΜΠΑΣ

   Ο γαμπάς είναι σαν το παλτό με κουκούλα. Ο γαμπάς υφαινόταν στο αργαστήρι με ρασά και φάδια χοντρά. Αφού τον έφαινε η νοικοκερά τον πατούσανε στον πίνακα, ένα εργαλείο σαν σκάφη με ζεστό νερό και σαπούνι και αφού τον πατούσαν οι άντρες δυο-τρεις μέρες να κάμει πολύ χνούδι να μην περνά το κρύο και το νερό, τον έραβε γύρω-γύρω, τον έβαναν σ' ένα καζάνι μεγάλο, του έβαζαν μαύρη μπογιά και τον έβαφαν. Ήταν ένα ρούχο του βοσκού που τον φορούσε στο κρύο, στη βροχή, στο χιόνι και δεν περνούσε τίποτα. Ο κάθε βοσκός έπρεπε, την παλιά εποχή, να έχει δυο γαμπάδες, ένα πρόχειρο για τις δουλειές και ένα πιο καλό να τον βάζει να πηγαίνει στο καφενείο, στην εκκλησία και σε κάθε ανέλαξη του χειμώνα. Δυστυχώς σήμερα αυτά έχουν αντικατασταθεί με τα μοντέρνα παλτά, αδιάβροχα και άλλα.