ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ

27/12/19

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ

Ο λογοτέχνης Κωστής Καργάκης

Αναπόσπαστο κομμάτι της Ελληνικής φύσης τα ξωκλήσια και τα ‘ρημομονάστηρα. Τόσο πολύ έχουν ενσωματωθεί με το φυσικό περιβάλλον στην συνείδησή μας, που σε ένα ερημικό τοπίο μας κάνει περισσότερο εντύπωση αν δούμε ένα δέντρο να αντιστέκεται στην μανία του βοριά παρά ένα μικρό ασβεστωμένο εκκλησάκι να κρέμεται σε κάποιο φρούδι.

Αυτά τα μικρά καταφύγια ψυχής έχουν στα θεμέλιά τους, μαζεμένα δάκρυα λύπης μα και χαράς. Μέσα από το φτωχικό κι αξόμπλιαστο Άγιο δισκοπότηρό τους τρέχει, αιώνες τώρα, αστέρευτη η ελπίδα. Εκτός από τους αγίους που θωρείς, σαν θα μπεις μέσα σε ένα ξωκλήσι ή  ‘ρημομονάστηρο, νοιώθεις σκιές ηρώων να στέκονται δίπλα σου, ακούς την ανάσα τους. Εκεί είναι τα σπίτια τους, εκεί έδωσαν μάχες, εκεί βρήκαν θάνατο ή λύτρωση.

Στο υπό έκδοση Βιβλίο του Κωστή Καργάκη με τίτλο: «ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ. Ο δεκαπεντασύλλαβος των αρμάτων», ένα από τα 70 ποιήματα που περιέχει, περιγράφει αυτά ακριβώς τα καταφύγια ψυχών:

« Τα σπίτια των αγγέλων

Μικρά ρημομονάστηρα με φως ασβεστωμένα,

στ’ ανθρώπινο το μπόι τους που τά ‘χουνε χτισμένα.

Μια στρώση ασβέστη κάθ’ αργά ρίχνει ο αποσπερίτης

να ‘ρχεται η λύπη κι η χαρά ν’ ανάβει το κερί της.

Μικρά ξωκλήσια, ταπεινά, πετροπελεκημένα,

πόσες φορές οι βάρβαροι τα ‘χουνε γκρεμισμένα.

*

Κάτω, η Κυρά των αμπελιών, ψηλά η Κυρά των βράχων

κι αναμεσός τα λείψανα αρχαίων πολεμάρχων.

*

Εδώ ανθρώποι κι άγιοι έχουν την ίδια μοίρα,

ίδια τα ρούχα που φορούν, το αίμα, η αρμύρα.

Μετρούν βεντέμες τον καιρό, τον ήλιο με κοντάρια

και με την ανακρέμαση, τα άσπορα φεγγάρια.

Μες στη σπορομαντίλα τους, η χέρα ροζασμένη

βαστά το φύτρο της ζωής και τη βροχή προσμένει.

Και σαν η στέρνα του θεού καιρό έχει στεγνώξει

κι ίσαμε το πηγάιδι του και πάλι να μαζώξει,

τη λιτανεία σα θα δει, τ’ ανέφαλα συνάζει,

στύβει τα, αποσφονιάζει τα και κρυφαναστενάζει.

*

Κάθε βεντέμα να ‘ρχονται αγγέλοι φαμπρικάροι,

συμμισακό απ’ το Γούμενο το λάδι να ‘χουν πάρει

και η μαζώχτρα Παναγιά με ρούχα λαδωμένα,

να ‘ρχεται αποδιαφώτιστα, να φεύγει βραδιασμένα.

Από την κάθε αλεσά την πάρτε να κρατήσει

να βάνει στο καντήλι της, η λησμονιά μη σβήσει.

*

Εδώ ανθρώποι κι άγιοι στ’ αλώνια λημερίζουν

με το νοτιά εσπείρανε, με το δυσκό λιχνίζουν.

Κι ο δαίμονας ο μπαταξής τη νύχτα περιμένει,

μια χαραμάδα της ψυχής βρίσκει χωστά και μπαίνει.

Μα χωριανός ο Χάροντας, καθένας τον γνωρίζει,

ο βήχας και το ζάλο ντου π’ αλάργο ξεχωρίζει.

Είναι σκληρός μα μπεσαλής, ιντά ‘χει και δεν έχει,

ποιος άθρωπος με φρόνεψη μαθές δεν το κατέχει.

*

Εδώ η ζωή κι ο θάνατος ήπιαν κι εσυντεκνιάσαν

ο σκοτωμένος κι ο φονιάς τα χέρια τους επιάσαν.

Εδώ η ζωή κι ο θάνατος σταλίκια ‘χουν βαρμένα

κι αφήκαν και τις περασές σε κήπους και σπαρμένα.

*

Μα δα ‘ρθαν βάρβαροι θεοί, τα σύνορα εχαλάσαν,

το θάνατο και τη ζωή, αλλιώς την εμοιράσαν.

Πολλοί ποιητές έχουν περιγράψει τα ξωκλήσια αυτά με τον δικό τους τρόπο μα ο Κωστής Καργάκης μιλάει τη γλώσσα μας, μιλάει στην ψυχή μας με εικόνες, με μυρωδιές, με βαθειά, συμπυκνωμένα νοήματα και καταφέρνει να την ξεσηκώσει, να την ξυπνήσει από την κοιμηθιά της, όχι με γλυκούς ή λυρικούς λόγους παρά με κουβέντες μεστές, αληθινές, ηρωικές. Κάνει το προγονικό αίμα που κυλά στις φλέβες μας να πάρει βράση. Σηκώνονται από μέσα μας γερόντοι και γράδες μαυροφορεμένοι, χτυπούν χάμε τα πόδια τους και μας φωνάζουν να μην τους λησμονούμε.