ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΜΑΡΙΚΑ ΧΟΡΕΥΤΑΚΙ Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΔΑΣΚΑΛΑ

ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΜΑΡΙΚΑ ΧΟΡΕΥΤΑΚΙ Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΔΑΣΚΑΛΑ


Μου αρέσει να ξαναγυρνάω στα αγαπημένα μου βιβλία όπως ξαναγυρίζουν την άνοιξη τα χελιδόνια στις ίδιες φωλιές. Διαβάζοντας λοιπόν για άλλη μία φορά το βιβλίο του φιλολόγου  Κωστή Ι. Βασιλάκη   «ΜΑΘΗΤΑΙ-ΚΑΘΗΓΗΤΑΙ-Β΄ΑΡΡΕΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1961-1967: Μα-θητεία στη διδασκαλία της Ιστορίας 1961-2016», που αναφέρεται με αφηγηματική μαεστρία στη σχολική ζωή περασμένων εποχών, στάθηκα σε ένα απόσπασμα το οποίο περιγράφει μια καθηγήτρια που κατά τη γνώμη μου αποτελεί το σύμβολο του δασκάλου που η σημαντικότητά του παραμένει αναλλοίωτη στο χώρο και στο χρόνο και που αντιλαμβάνεται πολύ καλά πόσο καίριος είναι ο ρόλος ενός εκπαιδευτικού. Σας δίνω αυτούσιο το απόσπασμα:

 


...Η εκ Καστελλίου Κισσάμου ορμώμενη, δεσποινίς Μαρίκα Χορευτάκι ήταν η φιλόλογος μας στη Γ’ Γυμνασίου... Η δεσποινίς Μαρίκα εξαρχής «ενέσπειρεν πλείστα όσα καινά δαιμόνια» για να δαμάσει 61 εφήβους.

Ήταν η εποχή που ο περονόσπορος κατέστρεφε τα αμπέλια. Όταν προβλεπόταν μηδενική σοδειά έμεναν χωρίς δουλειά όσοι δούλευαν στα αμπέλια από Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο. Χωρίς δουλειά έμεναν και όσοι δούλευαν σε σταφιδεργοστάσια και συσκευαστήρια επιτραπέζιων σταφυλιών. Ένας θεός ξέρει πως μας αγόραζαν οι γονείς μας βιβλία και τετράδια κι εκείνη τη χρονιά.

Τον Οκτώβριο του 1963 με το 50φυλλο τετράδιο πάνω στο θρανίο φανταζόμαστε να μπαίνει η δεσποινίς, να σηκωνόμαστε αυτόματα και συγχρονισμένα από τις θέσεις μας, σε ένδειξη χαιρετισμού (μόνο όταν έμπαινε φουριόζος ο Γυμναστής Μπακόπουλος δεν προλαβαίναμε να σηκωθούμε, με νεύμα του χεριού του μας καθήλωνε: «Γράφετε! Πρόγραμμα!», είχε να περάσει από άλλα 14-15 τμήματα). Η δεσποινίς θα καθόταν στην έδρα, θα φώναζε κάποιον στον μαυροπίνακα και θα του υπαγόρευε «Έκθεσις 1η Θέμα: Αι καλοκαιριναί διακοπαί». Χωρίς ερωτήσεις σιωπηλοί, θα «γκινιάζαμε» το τετράδιο με ένα S.O.S. θέμα. Με το χτύπημα του κουδουνιού θα αφήναμε τα τετράδια στην έδρα και θα περιμέναμε, σιωπηλοί πάντα, να δώσει το ενιαύσιο (ετήσιο) χρίσμα μεταφοράς των 61 τετραδίων στο σπίτι της για διόρθωση. Μεταφορέας ο πιο γεροδεμένος... Εφηβικές φαντασιώσεις!!!

Νιώσαμε την αύρα της. Μας βρήκε όρθιους. Αντιχαιρέτησε. Μεγαλόπρεπη προχώρησε στο μαυροπίνακα, πήρε την κιμωλία: Έκθεσι 1η: Ο πρώτος μου δάσκαλος. Παγώσαμε. Το πειραχτήρι της τάξης (έπρεπε να πηγαίνει Ε’ τάξη/ «παλαιά εβδόμη» τη λέγαμε), χωρίς να ζητήσει άδεια να μιλήσει, έσπασε την παγωμάρα:

-Δεσποινίς, ξεχάσατε ένα τελικό σίγμα, μια οξεία, ένα δι-πριν το- δάσκαλος, μια τελεία! Αυτά!

Σφυρίγματα και αποδοκιμασίες προς το συμμαθητή μας κράτησαν ελάχιστα δευτερόλεπτα και ξεσπάσαμε σε χειροκρότημα γιατί θυμηθήκαμε πως θα υποφέρουμε στην αυλή το διάλλειμα. Ένα κοντόχοντρο αγόρι, που δεν μίλαγε ποτέ, τόλμησε να σηκώσει το χέρι, πήρε το λόγο:

-Δεσποινίς, μπορώ να γράψω για την πρώτη μου δασκάλα, την δεσποινίς Ευαγγελία, που ήταν και χοντρούτσικη;

Στο άκουσμα της τελευταίας λέξης ακούστηκαν τα δέοντα εις βάρος του κοντόχοντρου αγοριού.

Ένα ήρεμο, γοητευτικό, μητρικό βλέμμα μας καθήλωσε:

-Θέλω να γράψετε ελεύθερα, όπως νιώθετε! Αλλά χωρίς ακρότητες! Και τώρα στα τετράδιά σας!

Με το κτύπημα του κουδουνιού αφήσαμε τα τετράδια στην έδρα και στριμωχτήκαμε για το χρίσμα μεταφοράς. Το πειραχτήρι της τάξης έφυγε επιδεικτικά. Το χρίσμα πήραν δύο. Οι πιο κοντοί της τάξης! Ο ένας το κοντόχοντρο αγόρι!

Έφτασε η μέρα και η ώρα της διόρθωσης, η οποία αναλωνόταν, συνήθως, στην επισήμανση των ορθογραφικών λαθών και σε οδηγίες για τη χρήση της καθαρεύουσας. Την ώρα του διαλλείματος έμεναν στην τάξη μόνο οι επιμελητές και όσοι είχαν ανειλημμένη εργασία. Όταν μπήκαμε στην τάξη βρήκαμε τα τετράδια στα θρανία. Ήρθε και η δεσποινίς:

- Σας ζήτησα να γράψετε όπως νιώθετε. Οι περισσότεροι ακολούθησαν την οδηγία και απέδωσαν καλύτερα απ’ όσο αποδίδουν στα Αρχαία Ελληνικά. Εμμέσως πλην σαφώς, σας ζήτησα να γράψετε στη γλώσσα που μιλάτε, αλλά χωρίς ακρότητες. Ελάχιστοι έγραψαν σύμφωνα και με τη δεύτερη οδηγία. Κατανοώ τους λόγους.

Διάχυτος ήταν ακόμα ο φόβος πως μη χρήση της καθαρεύουσας σήμαινε αποβολή δια παντός για τον  μαθητή και για τον καθηγητή απόλυση.

Ζήτησε από το κοντόχοντρο αγόρι να διαβάσει την Έκθεσι του για την αυστηρή και χοντρούτσικη δεσποινίς Ευαγγελία, η οποία έδιδε στους εξάχρονους μαθητές και μαθήτριες της, όταν κατάφερναν να γράψουν τις πρώτες λέξεις τους, μισή... καραμέλα για να μη χαλάσουν...τα δόντια τους!

Ξεσπάσαμε σε χειροκροτήματα. Με το γλυκό της βλέμμα συμπλήρωσε:

-Βλέπετε πως όταν γράφετε όπως νιώθετε και χωρίς ακρότητες όλοι μένουν ευχαριστημένοι; Και, κυρίως, δεν...κοιμάστε στο θρανίο...

 

Την επόμενη χρονιά έφυγε για το Πανεπιστήμιο Αθηνών ο θεολόγος Γεώργιος Γρατσέας, ο άρχοντας του Μεγάλου Κάστρου. Ακολούθησαν ο δεινός φιλόλογος Δημήτρης Πλάκας και η σύζυγός του Μαρίνα Λαμπράκη για Αθήνα και Παρίσι, όπου θα συνέχιζαν λαμπρές σπουδές. Τέλος, με μετάθεση για Αθήνα έφυγε και η δεσποινίς Χορευτάκι αφήνοντας στο Ηράκλειο αγαπημένους μαθητές, ανηψιά και ανηψιό (κατόπιν Πατριάρχη Αλεξανδρείας).

***

Στην Αθήνα αναθιβάλουμε με την Κυρία Μαίρη Χορευτάκι-Φοροπούλου μαθητικές-εφηβικές «αμαρτίες». Η αγαπημένη, των «καινών δαιμονίων», Δασκάλα επανέλαβε, κάποτε, τα ίδια ακριβώς που λένε και οι άλλοι Δάσκαλοί μας:

-Γιατί κολλάτε τόσο πολύ στο παρελθόν και μας ηρωποιείτε; Όλοι μα όλοι ανεξαιρέτως, οι καθηγηταί κάναμε τη δουλειά μας σε μια τάξη με 60 εφήβους όσο μπορούσαμε πιο τίμια και ευσυνείδητα. Μας φτάνει, η χωρίς ακρότητες Αγάπη Σας. Τίποτα περισσότερο. Τίποτα λιγότερο

Της αντέτεινα πως αυτά εισπράξαμε, αυτά ανταποδίδουμε. Της θύμισα την Έκθεσι 1η, χωρίς ακρότητες...Ανταπάντησε:

-Αυτά που λες μόνο στα μυθιστορήματα γίνονται: Μενάλαος Λουντέμης, έκθεσι «Το τραγούδι των νερών...». Τι να κάνω που με βλέπατε και ως γυναίκα; Μόνο με το μητρικό ένστικτο, κι ας μην είχα γίνει τότε ακόμα μητέρα, θα μπορούσα να σας δαμάσω. Η εποχή μας σήμερα χρειάζεται αυτογνωσία. Όχι ήρωες! Απλά και χωρίς ακρότητες. Είμαστε τυχεροί που σας είχαμε μαθητας! Είσαστε τυχεροί που μας είχατε καθηγητάς και καθηγητρίας! Τελεία και παύλα! (Σελίδες 29-31).

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ο ΚΑΤΗΣ ΤΗΣ ΑΘΟΥΣΑΣ

ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ

ΤΣΗ ΚΟΝΤΟΛΕΝΙΑΣ

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΣΙΟΡ ΤΖΑΝΑΚΗ