Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΖΩΗ ΣΤΟ Β΄ ΑΡΡΕΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1961-1967

15/11/19

Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΖΩΗ ΣΤΟ Β΄ ΑΡΡΕΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1961-1967

Είχα την τύχη και την μεγάλη χαρά να γνωρίσω τον φιλόλογο Κωστή Ι. Βασιλάκη. Ο Κωστής Βασιλάκης σε μια συνάντησή μας, μου έκανε την τιμή να μου χαρίσει κάποια από τα βιβλία του, τα οποία τα απόλαυσα όπως απολαμβάνεις τον πρωινό σου καφέ καθισμένος σε ανθοστόλιστη αυλή.

Το ένα από τα βιβλία με τίτλο, « ΜΑΘΗΤΑΙ-ΚΑΘΗΓΗΤΑΙ-Β΄ΑΡΡΕΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 1961-1967: Μα-θητεία στή διδασκαλία τῆς Ἱστορίας 1961-2016», είναι ένας ύμνος στη σχολική ζωή, με χρονική συνέχεια, απ’ την πλευρά του μαθητή στην αρχή κι έπειτα απ’ την πλευρά του καθηγητή. Διαβάζοντας το εξαίρετο αυτό βιβλίο έπιασα τον εαυτό μου πολλές φορές να αφαιρείται και να σκέφτεται την δική του σχολική ζωή. Εικόνες λησμονημένες γέμισε ο νους μου, μυρωδιές της πρώτης μου νιότης με τυλίξανε, όπως σε κυκλώνει ο καπνός κι ύστερα χάνεται. Η νοσταλγία ξεχύθηκε από τα βάθη της ψυχής μου, βρήκε την καρδιά μου, την έσφιξε κι έπειτα έφτασε ως τα χείλη μου αναγκάζοντάς με να βγάλω γλυκύ αναστεναγμό για να βγει έξω, να ελευθερωθεί.

Το περιεχόμενο του βιβλίου, γεμάτο λεπτομέρειες για την σχολική ζωή του χθες και οι ευτράπελες ιστορίες που περιέχει σε κρατούν δέσμιο μέχρι την τελευταία σελίδα. Το ύφος των κειμένων και η συνοχή του λόγου φανερώνουν μια βαθειά μελέτη της γλώσσας. Ο συγγραφέας είναι λάτρης της Ελληνικής γλώσσας και πιστός ακόλουθος του πολυτονικού.

Στο απόσπασμα που ακολουθεί, ο συγγραφέας περιγράφει την εσωσχολική και εξωσχολική ζωή των μαθητών στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Παραθέτει τον κανονισμό λειτουργίας του Σχολείου και στη συνέχεια παρουσιάζει με γλαφυρό τρόπο ζωή και συνήθειες μαθητών και μαθητριών της εποχής εκείνης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α.2.3. Ἐσωσχολική-Ἐξωσχολική ζωή

« Συνεδρίασις 23^ης Ὀκτωβρίου 1961, 4μ.μ:

       …. ἐλήφθη ἀπόφασις, ὅπως ἐν τῷ πλαισίῳ ἑνιαίων μέτρων δι’ ὃλα τά Γυμνάσια τῆς πόλεως, παρακολουθῶνται ἀγρύπνως οἱ μαθηταί ὑπό τῶν καθηγητῶν πανταχοῦ ὥστε νά μή δύνανται νά συχνάζουν ἀνεξελέγκτως εἰς σφαιριστήρια, κινηματογράφους καί νά κυκλοφοροῦν ἄνευ πηληκίου…»

…….Οἱ ἔφηβοι-μαθητές εἶχαν ἐλεύθερο χρόνο Χριστούγεννα-Πάσχα-Ἰούλιο-Αὔγουστο καί τόν διέθεταν ἀποκλειστικά σέ ἀγροτοκτηνοτροφικές ἐργασίες. Γιά νά «φᾶνε ψωμί» καί νά ἐλαφρύνουν τά μαθητικά ἔξοδα ἔπρεπε νά δουλέψουν. Πολλοί δέν εἶχαν δεκάρα ἤ κοσάρα ἤ πενηνταράκι νά πάρουν τό λαχταριστό σουσαμωτό κουλούρι ἀπό τό ὑποτυπῶδες σχολικό κυλικεῖο πού διατηροῦσε ὁ Ἐπιστάτης. Γιά τά χωριατάκια φάνταζε ὑπερπολυτέλεια τό ἠλεκτρικό φῶς γιατί εἶχαν συνηθίσει τή λάμπα πετρελαίου. Δέν περίσσευαν δραχμές για σφαιριστήρια-κινηματογράφους-καφενεῖα-ζαχαροπλαστεῖα.

***

Ἀστυνόμευση στό θέμα πηληκίου δέν χωροῦσε. Γιά τή μαθητική μας ίδιότητα νιώθαμε περήφανοι κι ἐμεῖς καί οἱ γονεῖς μας. Μέ τό πηλήκιο δείχναμε πώς εἴμαστε μαθητές καί σέ λίγο θά γινόμαστε ὑπεύθυνοι ἄντρες.

Πολλοί τό φοροῦσαν κι ὅταν πήγαιναν στά χωριά τους. Στό δρόμο χαιρετούσαμε καθηγητρίας ἤ καθηγητάς ἀνασηκώνοντας ἐλαφρά μέ τό χέρι τό πηλήκιο, ἴσα-ἴσα γιά νά κινήσουμε πρός τά ἐμπρός τό κεφάλι. Οἱ καθηγητές ἀνταπέδιδαν μέ ἐλαφρά κίνηση τῆς κεφαλῆς πρός τά ἐμπρός.

Ὅταν σχολούσαμε βιαζόμαστε νά περάσουμε ἀπό τό Βαλτέ Τζαμί. Σχολοῦσε τό Θηλέων! Τό διακριτικό τῶν μαθητριῶν ἦταν ποδιά μαύρου χρώματος μέ ἄσπρο κολλαριστό γιακά καί πέτσινη ζώνη στή μέση. Τόν ἄσπρο γιακά μάθαιναν νά τόν ἔχουν πάντα καθαρό καί κολλαρισμένο στό μάθημα Οἰκοκυρικῶν. Ἡ ποδιά ἔφτανε μέχρι τόν άστράγαλο. Ὅταν σχολοῦσαν σήκωναν τήν ποδιά μέχρι τό γόνατο καί τή στερέωναν μέ σφίξιμο τῆς ζώνης στή μέση. Πλησιάζαμε, μέ τό πηλήκιο πάντα, άλλά σέ ἀπόσταση ἀσφαλείας γιά νά μήν μᾶς δοῦν ἀδιάκριτα μάτια καί κυρίως γιά νά μή «διαβάσουν» τόν ἀριθμό τοῦ Μαθητολογίου στό πηλήκιο. Γιά καλό καί κακό ἀλλάζαμε συχνά τή σειρά τῶν ἀριθμῶν!

Βιαζόμαστε νά πᾶμε Δ΄ Γυμνασίου. Θά εἴχαμε δικαίωμα νά «τρέφουμε κόμη μέχρι δύο πόντους» καί θά εἴχαμε τσατσάρα γιά νά διατηροῦμε χωρίστρα στά μαλλιά. Πηλήκιο καί τσατσάρα θά ἦταν τά σημάδια πώς ἀντροπατήσαμε!  Ὅταν πήγαμε Δ΄ Γυμνασίου βρεθήκαμε ξαφνικά στήν Α΄Λυκείου. Προσαρμοστήκαμε, σάν ἕτοιμοι ἀπό καιρό, στίς άλλαγές. Ὅμως σφόδρα μᾶς λύπησε ἡ κατάργηση πηληκίου. Μᾶς ἔδωσε χαρά ὅμως ἡ ἀλλαγή χρώματος καί το μῆκος τῆς ποδιᾶς. Ἀπό μαῦρο ἔγινε γαλάζιο καί ἀπό τόν ἀστράγαλο ἔφτανε μιά παλάμη κάτω ἀπό τό γόνατο!

***

Ἡ πειθαρχία ἐξασφαλίστηκε μέ τήν καλλιέργεια αὐτοσεβασμοῦ καί ἀλληλοσεβασμοῦ.

Εἴμαστε τυχεροί γιά τούς Γονεῖς μας. Ἀπό τά παιδικά χρόνια μᾶς άντιμετώπιζαν ξετελεμένους ἄντρες.

Εἴμαστε τυχεροί γιά τούς Δασκάλους καί τούς καθηγητές μας.

Σεβάστηκαν τά μαθητικά-έφηβικά μας σκιρτήματα.

Πειθαρχία-αὐτοσεβασμό-ἀλληλοσεβασμό-μᾶς ἔμαθαν Γονεῖς-Δάσκαλοι-Καθηγητές. (Σελ. 24, 25, 26)