"Ο ΔΑΦΝΙΑΝΟΣ" ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΜΟΥ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΛΑΛΟ

  ΘΡΥΛΟΙ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ Του Παλμέτη ο Ταύκος Ούτε 20 χρονών δεν ήταν ο Παλμέτης (Ιωάννης Παντερής 1795-1835), όταν βγήκε χαΐνης στα βουνά, μαζί με τους Βασίλη Σμπώκο, Σταύρο Ξετρύπη, Βασίλη-Αναγνώστη Σκουλά, Σταύρο Νιώτη και άλλους. Από το Καμαράκι Μαλεβιζίου ήταν η καταγωγή του, θεριό στην όψη και στην ψυχή, φόβος και τρόμος των γενίτσαρων της περιοχής, έκανε τα πάντα για να δει το νησί λευτερωμένο. Την άνοιξη του 1822, πρώτος-πρώτος έτρεξε και μπήκε στη φωτιά της επανάστασης των επαρχιών Μυλοποτάμου και Μαλεβιζίου. Έπειτα από λίγες εβδομάδες, μαζί με όλους τους επαναστατημένους, ανάγκασε τους Τούρκους της περιοχής να εγκαταλείψουν και να καταφύγουν στο Ηράκλειο. Πήρε μέρος σε πολλές, σημαντικές μάχες, κυρίως μαζί με Μυλοποταμίτες και διακρίθηκε για την τόλμη του και τη λιονταρίσια ορμή του. Ο  περίφημος Χαϊνόσπηλιος στο χωριό Καμαράκι. Πηγή φωτογραφίας Διαδίκτυο Παρά τον σκληρό και αδιάκοπο αγώνα των εξεγερμένων, η επανάσταση σβήνει οριστικ...

  Το ζόρε του Μιχαλιού - Δάσκαλε, ίντα λογάται δα, θα το πέψομαι το Μιχαλιό στο Γυμνάσιο του χρόνου; -Γρηγόρη, ο γιος σου δεν έχει όρεξη για γράμματα, με το ζόρι τον πέρασα στην Έκτη. Μην ελπίζεις για Γυμνάσιο, εκτός αν έγινε κανένα θαύμα το καλοκαίρι. -Να τονε ζορίσεις οφέτος, παίζε του και κιαμιά με τη βέργα να στρώσει. -Μωρέ αυτός δεν στρώνει, αν του σπάσω απάνω του και χίλιες βέργες. Ο νους του είναι στα πρόβατα μόνο χώνεψέ το Γρηγόρη. Ασ’ τον να βγάλει το Δημοτικό και φτάνει. -Δάσκαλε, εγώ το κοπέλι μου δεν το θέλω στσι ξωριές. Θέλω να γενεί άθρωπος, να σπουδάξει, να φύγει απ’ τσι βουτσές των οζώ. Τα χαΐρια τα δικά μου δεν τα θωρείς; -Εσύ Γρηγόρη μπορεί να θέλεις και μπράβο σου, μα ο Μιχάλης δεν είναι για σπουδές. Όχι δηλαδή πως δεν έχει μυαλό, μα αυτός αγαπάει τα πρόβατα και την εξοχή. Όταν μιλάει για τη μάντρα σας, λάμπουν τα μάτια του. Να, σήμερα, πρώτη μέρα του σχολείου, τον άκουσα και μιλούσε στους συμμαθητές του για μια «Μπαλωματσάτη» και μια «Κουτσαύτα...

  Ο πρώτος δίσκος του Τζαγκαρομιχάλη Ένα πολύ σπουδαίο βιβλίο, που πρόκειται σύντομα να εκδοθεί, έχω την τιμή να βρίσκεται στα χέρια μου και έχει τον τίτλο: « Η οδύσσεια ενός λυράρη», του σπουδαίου μουσικού, στιχουργού και καλλιτέχνη Μιχάλη Τζαγκαράκη ή Τζαγκαρομιχάλη. Στο βιβλίο αυτό μέσα από την περιπετειώδη βιογραφία του δεξιοτέχνη λυράρη, ξετυλίγεται όλη η ιστορία της Κρητικής μουσικής των δεκαετιών του 1960 έως σήμερα. Στο παρακάτω απόσπασμα ο συγγραφέας μας περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τι προηγήθηκε της πρώτης δισκογραφικής του δουλειάς: Ο πρώτος μου δίσκος Το 1964 δεν μπορούσα να φανταστώ ούτε στα όνειρά μου ότι θα μπορούσα να γράψω δίσκο. Εκείνη την εποχή οι δισκογραφικές εταιρείες ήτανε κλεισμένες από μεγάλους και καλούς οργανοπαίχτες. Μια δισκογραφική εταιρεία που είχε αντιπροσωπεία στο Ηράκλειο ήτανε η FIDELITY . Στη δισκογραφική αυτή εταιρεία γράφανε οι Κρητικοί καλλιτέχνες. Ο Θανάσης Σκορδαλός, Γιώργης Καλομοίρης, Γιάννης Δερμιτζάκης, Γιάννης Σκα...

  ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ Από…Κοπέλι έως…Τσούμαρος Δυο λέξεις πάλι στέκουν ομπρός μου. Δυο λέξεις χιλιοειπωμένες, απλές. Μα εδά ήμαθα μπλιο. Κιαμιά λέξη δεν την προσπερνάω αν δεν τηνε ξεψαχνίσω, αν δεν την αγγίξω, δεν τηνε μυρίζω, δεν τηνε γευτώ. Αν δεν τηνε απλώσω ομπρός μου να τηνε ψαχουλέψω ως το μεδούλι της. Ανοίγω τα κιτάπια του χρόνου, έτοιμος να γυρίσω τις θεόβαρες σελίδες μια-μια. Χτυπά η καρδιά μου σαν την πρώτη φορά που έκαμα ζάλο πάνω στα χνάρια των λέξεων. Σιμώνω ολόχαρος και πιάνω απ’ το χέρι την πρώτη λέξη. Απεικόνιση Βυζαντινού “ξεφαντώματος” με τα “κοπέλια” να σερβίρουν κρασί Κοπέλι: Παντού την βρίσκω τούτη τη λέξη. Από τον Ερωτόκριτο του Κορνάρου ως τις σημερινές μαντινάδες, απ’ τη μια μεριά της Κρήτης ως την άλλη μα και σε πολλά νησιά της Ελλάδας. Απλή λέξη, ο αρσενικός τύπος της λέξης κοπέλα, μα όταν λέμε κοπέλι στην Κρήτη εννοούμαι το παιδί από την βρεφική ως την προεφηβική ηλικία αν και για τους γονέους, το σπλάχνο τους θα είναι για ...

  ΘΡΥΛΟΙ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ Η Κόρη στη θάλασσα Ήφυγε το καλοκαίρι, εμπήκε το φθινόπωρο μα ο ήλιος, πυρωμένος ακόμη, μου χαμογελά σαν με θωρεί πρωί-πρωί να τονε ξανοίγω. Τέτοια εποχή ρέγομαι να σαλεύγω στη φύση μα οφέτος είπα ν’ αρχίξω απ’ αλλού. Έτσα μ’ έβγαλε η στράτα στην πολύβουη Χερσόνησο, για να ιδώ ίντα σημάδια αφήκανε οι ορδές των τουριστών που αλώσανε πάλι το κρητικό καλοκαίρι. Εντάκαρα από την ανατολική μεριά της Χερσονήσου και προχωρούσα δυτικά βαδίζοντας στην παχτωμένη από τα μαγαζιά παραλιακή στράτα. Παραφορτωμένο με λογιώ-λογιώ χρώματα, ξενικές λέξεις, ξενομπασάρικα ήθη και φθιασιδώματα, το παλαιότατο φυσικό λιμάνι. Λιγοστοί μπλιο οι τουρίστες και γερόντοι μα πάλι μου χαλούνε τη βόλτα μου. Εγώ θέλω αμοναξά όταν σαλεύω στον τόπο και στον χρόνο, μα ο τόπος που διάλεξα, ποτέ δεν είχε ησυχία, πάντα πολύβουο ήταν τούτο το λιμάνι.                                Η παρα...